Czy wiecie, czym jest realizowany w wybranych szkołach program edukacyjny „Być jak Ignacy"? Moja klasa bierze udział w VII edycji tego programu. Wzorem Ignacego Łukasiewicza stajemy się odkrywcami tajników nauki. Wykonujemy ciekawe doświadczenia i zapoznajemy się z pracą oraz osiągnięciami naukowymi wybitnych polskich uczonych. Na Facebooku naszej szkoły można obejrzeć interesujące efekty naszych prac, a także prace młodzieży z innych szkół. Mamy dużą frajdę i pole do popisu przy realizacji projektów. Dlaczego o tym piszę? Ponieważ zachęcam wszystkich do małych eksperymentów i wielkich odkryć. Może ktoś z Was podąży w przyszłości drogą wielkich odkrywców?
Czy kiedykolwiek pomyśleliście, aby poznać bliżej postać Marii Skłodowskiej-Curie? Zapewne kojarzycie ją wyłącznie jako poważną uczoną z portretów wieszanych na szkolnych ścianach. Obcą i właściwie bez życia. Na wszystkich tych portretach Skłodowska-Curie jest taka sama: starannie ułożona fryzura, z nieśmiało wymykającymi się kosmykami włosów.
A tymczasem.... Spróbujmy odkryć jej prawdziwą osobowość!
Na zachowanym sprzed pierwszej wojny światowej filmie dokumentalnym możemy zobaczyć, jak po wyjściu z budynku, na ulicy, jeden z naukowców okręca roześmianą Marię, z rozwichrzonymi włosami wokół siebie. Trzeba pamiętać, że to było bardzo swobodne zachowanie jak na tamte czasy. Te konferencje odbywały się od 1911 roku, a Maria była na nich jedyną kobietą aż do 1933 roku, kiedy pojawiła się tam jej starsza córka Irena. Potem dołączyła niemiecka matematyczka.
Jaka była Maria Skłodowska-Curie?
Już w dzieciństwie odznaczała się nieprzeciętną inteligencją. Nauczyła się czytać w wieku 4 lat. Wszystko robiła zawsze w nadzwyczajnym skupieniu i koncentracji. Panowała nad swoimi emocjami. Wykorzystywali tę cechę nauczyciele ze szkoły podstawowej podczas wizytacji przedstawicieli carskiej władzy. Maria mówiąc biegle po rosyjsku wymieniała władców Rosji bez obawy, że w strachu pomyli jakiegoś cara z którymś z naszych królów z dynastii Piastów czy Jagiellonów. Posiadała wyjątkowe zdolności językowe – władała biegle pięcioma językami. Pod koniec XIX wieku role społeczne dla kobiet były ściśle przewidziane. Wydawało się, że tak jak inne rówieśniczki, Maria zakończy swoją edukację na prywatnej pensji, tymczasem ona ukończyła studia matematyczno-przyrodnicze na paryskiej Sorbonie z drugą lokatą, zaś fizykę ukończyła jako najlepsza na roku.
Maria odkryła pierwiastki polon i rad, ale ich nie opatentowała, co znane było wtedy tylko w Ameryce. Uważała, że pierwiastek jest własnością świata, a ona go tylko dla ludzi odkryła. Jej wynalazek wykorzystał bez skrupułów przemysł amerykański. Kiedy amerykańska dziennikarka zapytała ją o marzenia, Maria odpowiedziała: „dostać jeden gram radu". Paradoksalnie, chociaż to ona go odkryła, nie miała do niego dostępu. To Maria, działając w organizacjach międzynarodowych, po raz pierwszy zwróciła uwagę na to, co dzisiaj nazwalibyśmy własnością intelektualną.
Była jedną z pierwszych kobiet, która zrobiła prawo jazdy, również na samochody ciężarowe. We wszystkim pierwsza... Łamała stereotypy i tradycję. Liczyło się to, co chciała robić, nie patrzyła na ówczesne przesądy i konwenanse. Chciała studiować, to pojechała tam, gdzie to było możliwe. W młodości chciała jeździć konno, a nie miała spódnicy-amazonki, to pożyczała od kolegi bryczesy. Już jako dojrzała kobieta chciała pływać, więc jako jedna z pierwszych założyła trykot pływacki, nie zastanawiając się, jak w nim wygląda. Kiedy została szefową wojskowej komórki medycznej i nie było kierowcy, który mógłby poprowadzić ciężarówkę z aparatem Roentgena, żeby prześwietlać żołnierzy na froncie, to jako jedna z pierwszych kobiet zrobiła prawo jazdy. Wyrastała ponad swoją epokę. Prześwietlała rannych żołnierzy bez żadnych zabezpieczeń. Uważa się, że to nie praca w laboratorium, ale właśnie prześwietlania na froncie sprawiły, że zapadła na białaczkę. Była jedną z pierwszych ekolożek. Jej wielką pasją było uprawianie kwiatów, zwłaszcza róż. Wraz z mężem Piotrem uwielbiała jeździć na rowerze, dlatego w podróż poślubną wybrali się właśnie tym środkiem transportu, objeżdżając północną Francję. Rower, wtedy był dziwolągiem, a już dziewczyna na nim, prawdziwym końcem świata! Do tego Maria sama skróciła sobie, dla większej swobody pedałowania, sukienkę i to podobno zdecydowanie ponad akceptowalne wtedy normy. I jeździła bez kapelusza!
Uwielbiała góry. W 1899 roku zdobyła wraz z mężem polskie Rysy, na których nie były jeszcze wtedy wytyczone szlaki turystyczne, a samą wspinaczkę odbyła w długiej sukni. Spędzała też dużo czasu z Albertem Einsteinem, wędrując po Alpach.
Badaczka przyjaźniła się z najwybitniejszymi naukowcami swoich czasów. Jej niezwykłą osobowość podziwiał m.in. Albert Einstein, który cenił Marię Skłodowską-Curie za poczucie misji i pozostanie wierną swoim wartościom mimo ogromnej sławy. W 2015 roku Szkoci przyznali jej tytuł najbardziej wpływowej kobiety 200-lecia.
Co w niej fascynuje? Nie szukała przywilejów dla siebie z racji tego, że była kobietą. Pokazała, że można pogodzić bycie matką, dbającą o dzieci i pracę na rzecz nauki.
Biografia Marii Skłodowskiej-Curie jest lekturą w Japonii. Japończycy cenią ją za siłę charakteru, nieustanny rozwój, odwagę i determinację, z jaką dążyła do wytyczonego sobie celu. Japończyków zachwyca też jej samodyscyplina i skupienie w codziennej pracy w laboratorium. Wschód ceni ją za poświęcenie w pracy dla innych i za to, że nie pozwoliła, by pokonały ją jej własne smutki. A było ich w jej życiu niemało. Przy tym wszystkim była bardzo skromna, co zaznaczał Albert Einstein: "Pani Curie jest jedyną osobą, której nie zepsuła sława". Nie przepadała za "światowym życiem" i jak tylko mogła, unikała publicznych wystąpień. Wolała uciekać na łono natury."
Była kobietą spełnioną, która na początku XX wieku udowodniła, że granice swoich możliwości najlepiej wyznaczać samemu, niezależnie od obowiązujących konwenansów
i stereotypów.

Co łączy Marię Skłodowską-Curie z Ignacym Łukasiewiczem pionierem przemysłu naftowego?

Wyjątkowa skromność, wielki umysł, pracowitość, pomysłowość, poświęcenie dla nauki i dobro ludzi na pierwszym miejscu.

Łukasiewicz nie tylko opracował nowoczesny sposób destylacji ropy naftowej i wynalazł pierwszą lampę naftową, ale na niezwykłą skalę rozwinął przemysł naftowy w Polsce. Dbał nie o swój zysk, lecz o dobro pracowników i rozwój lokalnej społeczności. Wielki patriota.
Spółka Łukasiewicza i jej wyroby zdobywały wiele nagród w licznych konkursach, także międzynarodowych. Łukasiewicz bardzo chętnie dzielił się wiedzą za darmo. Zrewolucjonizował społeczne zabezpieczenie pracowników w kopalni w Bóbrce oraz bezpieczeństwo pracowników. Pozostał do końca życia skromnym człowiekiem, chodził w wyświechtanym stroju i zrezygnował ze swoich udziałów w przynoszącej ogromne dochody kopalni. Budował liczne drogi, obsadzając je drzewami owocowymi, założył trzy szkoły ludowe. Wspomagał finansowo okolicznych mieszkańców. W okolicy nazywano go „ojcem Łukasiewiczem".

Podsumowanie
1) Maria Skłodowska-Curie wraz z mężem Pierrem Curie, wykorzystując radioaktywność, odkryła dwa nowe promieniotwórcze pierwiastki: rad i polon.
3) Maria Skłodowska-Curie jest twórcą radiochemii, tj. chemii pierwiastków promieniotwórczych. Ona również stwierdziła, że promieniowanie substancji radioaktywnych powoduje reakcje chemiczne. To był początek chemii radiacyjnej.
4) Za darmo udostępniła technologię wyizolowania radu oraz polonu zainteresowanym naukowcom i producentom.
5) Po wyizolowaniu polonu i radu wiele jej badań było ukierunkowanych na wykorzystanie substancji radioaktywnych w medycynie: szczególnie w diagnostyce oraz w leczeniu raka. Tak więc jej marzenia z dzieciństwa się spełniły.

Izabela Pomykała
uczennica klasy 8a

Źródła:
https://nto.pl/maria-sklodowskacurie-kobieta-ktora-wyprzedzila-czas/ar/4206067
http://tchie.uni.opole.pl/freeCDEM/CDEM_15(2)/Waclawek_CDEM15(2).pdf
https://sciaga.pl/tekst/16238-17-maria_sklodowska_curie
https://not.lublin.pl/ldt-not/wp-content/uploads/2018/01/referat-sk%C5%82odowska-poprawiony.pdf
https://www.umcs.pl/pl/zyciorys-marii-curie-sklodowskiej,5488.htm#page-2
https://obliczaludzi.com/maria-sklodowska-curie/
http://www.bg.agh.edu.pl/MSC/msc.php?page=10cytaty
https://ciekawostki.online/ciekawostki/350/o-marii-sklodowskiej-curie/
https://5lo.lublin.pl/wp-content/uploads/2020/11/10-ciekawostek-z-zycia-Marii-Sklodowskiej-Curie.pdf

https://www.crazynauka.pl/14-rzeczy-ktorych-prawdopodobnie-nie-wiecie-o-marii-sklodowskiej-curie/
https://nto.pl/maria-sklodowskacurie-kobieta-ktora-wyprzedzila-czas/ar/4206067
https://historia.wprost.pl/10670884/pionier-przemyslu-naftowego-ignacy-lukasiewicz-byl-z-wielu-stron-wyjatkowa-postacia.html